ایران یکی از 9 کشور برتر دنیا در ساخت ماهواره

براری درباره کاربرد ماهواره گفت: ماهواره هاس سنجشی در رستای زیست محیطی، مدیریت بلایا و توسعه کشاروزی خواهد بود. این ماهواره در راستای پایش زمین های کشاورزی، توسعه کشاورزی و پایش و سلامت محصولات کشاورزی مهمترین کاربرد این ماهواره خواهد بود.

رئیس سازمان فضایی کشور در ادامه درباره توسعه فصایی افزود: مطابق با سند چشم انداز افق 1404 دو برنامه ده ساله تنظیم شده است.

برنامه اول بین سالهای 85 تا 94 بود که خوشبختانه در آن دهه توانستیم ماهواره های تحقیقاتی بسازیم و در مدار تحقیقاتی 250 کیلومتر با ماندگاری حداکثرسه ماه ماهواره را پرتاب کنیم و با زمین ارتباط برقرار کنیم بنابراین توفیق اول چرخه کامل فناوری فضایی است که دست پیدا کردیم و توفیق دوم کسب اقتدار علمی در عرصه فضا بود که رتبه اول فناوری در منطقه را کسب کردیم برنامه دوم ده ساله که از سال 1395 تا 1404 است تثبیت کامل چرخه فناوری فصایی مهمترین هدف است که ماهواره های عملیاتی ساخته شوند و در مدار بالای 500 کیلومتر قرار دهیم و سیگنال پایدار از ماهواره توسط ایستگاه زمینی دریافت کنیم و هم ماهواره هم پرتاب گر وهم ایستگاه بومی ساخته شود.

در برنامه ده ساله دوم توجه به زیرساخت ها و توسعه کاربرد ماهواره در کشور است. اقتصاد فضا به عنوان اقتصاد نوظهور مطرح است که در ده سال بیش از 139 درصد رشد داشته که متوسط رشد آن نسبت به متوسط اقتصاد جهانی 6/5 برابر بیشتر بوده و تا 20 سال آینده این رشد ادامه دارد. امروزه فضا یک فرصت و دغدغه برای کسب ثروت است.

او درباره اقتدار علمی ایران در منطقه گفت:  ما رتبه اول منطقه هستیم . در سال 2016 در مهندسی فضا رتبه 14 دنیا بودیم که در سال 2017 سه پله افزایش رتبه پیدا کرده ایم و به رتبه 11 در دنیا رسیده ایم و ما امیدواریم این اقتدار علمی به اقتدار فناوری و اقتدار صنعتی و  اقتصادی برسد. در دهه اول در توسعه کابردهای ماهواره کار شده و امیدواریم با فراهم شدن بستر و فضا کارافرینان بیشتر وارد این حوزه شوند و این فرصتی برای حضور در حوزه بین الملل و بازار منطقه خواهد بود.

او در ادامه درباره اقتدار اقتصادی نیز گفت: در دهه اول از سال (85 تا94 )ما جز 9 کشور اول دنیا شدیم که چرخه کامل فناوری فضایی را داریم. در این ده سال دانشگاه های ما خوش درخشیدند که مهمترین سرمایه ما در دهه دوم است. در دهه دوم توجه حداکثری به صنعت و توسعه بازار تاکید شده است. یکی از مهمترین اولویت ها توسعه بازار و اقتصاد بوده است.

براری درباره سهم  اقتصاد از این بخش و توسعه اقتصادی گفت: بیش از ده شرکت دانش بنیان در راستای این پروژه ایجاد شده است و در صنعت فضایی فعال هستند. سال 2017 سهم اقتصاد فصا در دنیا 345 میلیارد دلار بوده که 76 بخش آن توسط بخش خصوصی اداره می شود. ما نیز در اولین اقدام با تاکید وزیر ارتباطات بستر برای ورود بخش خصوصی را فراهم کرده ایم در اقدام دوم نیز بستر برای ماهواره های سنجشی را فراهم کرده ایم که در حال بررسی در کمیسیون مقررات است. امروزه ایستگاه نیز فرصتی است برای ورود بخش خصوصی تا بتواند از داده های ماهواره ای در کسب و کار و بازار استفاده کند.

برای این کار کل کاربردهای فضا بررسی شده است وحوزه مدیریت بلایا، محیط زیست، خدمات شهری و .. را در اولویت قرار داده ایم که از دانشگاه ها برای فعالیت در این حوزه ها کمک گرفته شده است. تلاش بر این است که از تیم های دانشگاهی علاقمند در این عرصه دعوت شود و در راستای توسعه فضای کسب و کار داده های ماهواره ای رایگان در اختیار آنان قرار خواهد گرفت. یکی از مهمترین دغدغه ها نهادینه کردن صنعت فضایی در کشور است.

براری در پایان گفت: سه ماهواره در سه دانشگاه شریف، امیرکبیر و علم وصنعت توسط متخصصین داخلی ساخته شده که مصداق بارز ما می توانیم است تا شاهد توسعه فناوری و زیرساخت ها باشیم.

سیدمصطفی صفوی همامی مدیر پروژه ماهواره پیام امیرکبیر گفت: برای اینکه نام فارسی را پاس بداریم و  زنده نگهداشتن نام امیرکبیر و اینکه ماهواره حاوی پیام است از نقطه ای به نقطه دیگر ماهواره پیام امیرکبیر نام گرفت.

او افزود: قرارداد پروژه ماهواره دانشگاه صنعتی امیرکبیر بین سازمان فضایی و دانشگاه امیرکبیر منعقد شد و در شرف پرتاب است.

او افزود: این ماهواره مشخصات ظاهری و ابعاد آن بین 50 تا 60 سانتی متردر هر بعد، وزن و ارتفاع 500 کیلومتر است. نسل اول ماهواره های کوچک بنام امید که پرتاب شد تا ارتفاع 250 تا 350 کیلومتر بود و عمر مفید آن ماهواره ها بین 35 تا 45 روز بود ولی به علت افزایش ارتفاع  مداری تا 500 کیلومتری این ماهواره قادر خواهد بود دو تا سه سال در مدار 500 کیلومتری دور کره زمین بچرخد و عمر دو تا سه سال عمر جز بهترین تفاوت هایی است که در ساخت ماهواره در ایران صورت گرفته است.

او افزود: ماهواره امیرکبیر دارای 4 دوربین در طول موج های مختلف است و  ذخیره اطلاعات و کاربرد عملی آن فعالیت رادیوآماتوری ماهواره است. امروز فعالیت رادیو اماتوری در دنیا گسترده شده است و اطلاعات عمومی کشورها با هم رد و بدل می شود.

نسلی از ماهواره های دارای فعالیت رادیو اماتوری در دنیا ساخته شده اند  که با هزینه کم ساخته می شود و اجازه می دهد که ماهواره ها از طریق رادیواماتورها باهم گفتگو کنند و ماهوراه ما به صورتی ساخته شده که 45 کاربر به صورت همزمان باهم ارتباط و گفتگو داشته باشند.

عکسبرداری از زمین با 4 دوربین و در طول موج های مختلف، ذخیره سازی اطلاعات و محموله علمی تشعشات فضایی سه ماموریت این ماهواره است.

او افزود: طراحی و ساخت ماهواره یک پروژه مهم است. دانشکده هوافضا، دانشکده مکانیک، مخابرات و کامپیوتر در ساخت ماهواره امیرکبیر نقش داشتند. شانزده نفر از استادی در مقاطع مختلف در پروژه ماهواره پیام امیرکبیر فعال بودند.

مدیر پروژه ماهواره پیام امیرکبیر در ادامه گفت: طراحی و ساخت یک ماهواره یک پروژه بین رشته ای است. در ساخت ماهواره امیرکبیر 4 دانشکده و 16 نفر از اساتید در پروژه فعال بودند. همچنین در این پروژه 110 دانشجوی دکترا و کارشناسی ارشد فعالیت داشتند.

او افزود: سازمان فضایی ایران در سال 1385 تصمیم گرفت فناوری ساخت ماهواره را به سه دانشگاه امیرکبیر، علم و صنعت و دانشگاه شریف بدهد که سه سال طول کشید. برای پرتاب ماهواره با یکی از پرتاب گرهای خارچی نیز برای پرتاب ماهواره مذاکره و تبادل اطلاعات انجام دادیم اما هیچ کدام از کشورها حاضر نشدند به دلایل تحریم برای مدل پروازی اقدام کنند بنابراین وقتی از پرتاب گر خارجی ناامید شدیم توانمندی پرتاب داخلی به مرحله ای رسید که ماهواره در ارتفاع 500 کیلومتر از سطح زمین و زاویه 50  درجه می توانیم ماهواره را قرار دهیم که  خبر بسیار خوشایندی بود.

او درباره هزینه ها نیز گفت: در مجموع قرارداد دانشگاه امیرکبیر با سازمان فضایی 12/5 میلیارد تومان هزینه داشته است.

او در ادامه گفت: در سطح جهانی اتحادیه جهانی مخابرات در ژنو سوئیس متولی دادن مجوز و فرکانس هاست بنابراین تنها ارگانی که در سطح جهانی ارتباطات فرکانسی را انجام می دهد اتحادیه جهانی مخابرات است. این اتحادیه ارتباطات فرکانسی را در سطح جهان پخش می کند و ماهواره ما تداخل فرکانسی با هیچ ماهواره ای در منطقه را ندارد.

او گفت: تست های محیطی حرارت و ارتعاشات با ایجاد آزمایشگاه کنترل حرارتی انجام شده است. گارگاه ساخت بدنه ماهواره نیز ایجاد شده است. دستگاه لرزاننده و مهمترین زیرساخت اتاق تمیز است که آماده نهایی کردن تست ها می باشد.

منبع: irinn.ir