گل ارکیده
گل ارکیده نماد عشق و زیبایی است و به همین دلیل طرفداران بسیار زیادی درتمام دنیا بخصوص اروپا، آمریکا و آسیای دور دارد واز پر فروشترین و جذابترین گیاهان برای خانهها، آپارتمان ها، رستوران ها، هتل ها و مراکز عمومی دیگر هستند.
این محبوبیت به دو دلیل حاصل شدهاست. اول اینکه این گیاهان بسیار کم توقع بوده و با نگهداری اندکی به محیط خو می گیرند. و از طرف دیگر وقتی گل دهی بکنند گل ها تا ماه ها زیبا و درخشنده باقی می ماند (حدود سه تا شش ماه بسته به محیط و شرایط)
شکل عجیب و جدید شکوفههای این گیاه توجه همه را جلب می کند و باعث می شود اسامی متختلفی به آن داده شود. با خواندن این مقاله بیشتر با گل ارکیده آشنا شوید .
بصورت کلی می توان گونه های معروف گل ارکیده را به این گونه دسته بندی کرد :
گل ارکیده فالانوپسیس (Phalaenopsis): این گونه به ارکیده پروانه ای هم مشهور است. این گونه برای نگهداری در منزل بسیار مناسب است. معمولا در زمستان یا اوایل بهار گل می دهد و گله ای زیبای آن برای چند ماه دوام می آورد. این گونه نسبت به گونه بعدی نیاز به نور کمتری در محیط دارد.
ارکیده کاتلیا (Cattleya): این نوع گل ارکیده معمولا یکبار در سال در بهار یا پاییز گل می دهد و برای ۲ تا ۶ هفته دوام دارد. این گونه ارکیده معمولا به اندازه ۲ برابر گل ارکیده فالانوپسیس نیاز به نور دارد.
ارکیده دندروبیوم (Dendrobium): این گونه گل ارکیده دارای گل های پهن سفید، یا بنفش کم رنگ یا ترکیب این دو رنگ است که در پاییز یا زمستان گل میدهد و بمدت ۳ تا ۴ هفته دوام دارد. این گونه ارکیده ساده ترین نوع برای نگهداری در منزل هستند.
ارکیده پافیوبدیلوم (Paphiopedilum): این گونه گل ارکیده بدلیل شباهت ظاهری به کفش های زنانه، به کفش زنانه نیز مشهور است. این گونه نیاز به نور ملایم و نه نور مستقیم خورشید را دارند. در ایران نور شرق یا غرب برای نگهداری مناسب است و برای نور جنوب نیاز به پرده وجود دارد. برای این گونه گل ارکیده درجه حرارت طبیعی اتاق مناسب است.
نیاز های ارکیده
نور : نیاز نوری ارکیده ها بسته به جنس آن ها متفاوت است. درزمستان که گرمای خورشید زیاد نیست، از نور مستقیم خورشید می توان استفاده کرد. در ایران به دلیل آسمان روشن و شدت نور زیاد ارکیده هایی را در گلخانه هایی پرورش می دهند که شیشه های آن با رنگ سفید پوشانده شده و داخل گلخانه ها کم و بیش سایه باشد. اغلب نور کم می خواهند ولی انواع خوشه ای در فضای آزاد کشت می شوند نور کامل می خواهند .
دما : حداکثر دما در تابستان ۲۷ و در زمستان ۱۰ درجه است.
رطوبت : در بهار و تابستان هر دو روز یکبار با آب ولرم و سبک فاقد املاح گیاه را غبارپاشی نمایید،جهت تامین رطوبت دائمی و پایدار به زیر گلدانی حاوی سنگریزه اب اضافه نمایید تا زمانی که در پائیز و زمستان گیاه در گل است و در صورت پائین بودن بودن درجه حرارت (۱۳ درجه)غبارپاشی مضر است.
تغذیه : به شرط فراهم بودن سایر شرایط رشد،هر دو هفته می توان از کود مایع و یا کود کند رها شونده استفاده کرد. نسبت کود مصرف شده بستگی به نوع محیط کشت دارد.
تعویض گلدان : هر دو سال یکبار بعد از گلدهی احتیاج به تعویض گلدان دارد .
تمیز نمودن برگ ها : برگ ها را با پارچه نرم و یا اسفنج مرطوب تمیز نموده و از مواد براق کننده ی شیمیایی استفاده نکنید.
آبیاری : آبیاری و کیفیت آب مورد استفاده، از مهمترین عوامل محیطی مربوط به پرورش ارکیده است. ارکیده را باید مانند هر گل پرورشی دیگر به طور کامل آبیاری کرد و پس از آن تا شروع خشک شدن سطح خاک گلدان، نباید به آن آب داد.
محیط های کشت ارکیده:
محیط های کشت ارکیده بسته به اینکه گیاه از نوع دارزی یا خاکزی باشد متفاوت است.
۱) دارزی (مانند Cattleya، Dendrobium، Phalaenopsis، Vanda): محیط کشت مناسب آن ها می تواند فیبر ریشه سرخس Osmunda، فیبر سرخس درختی، تراشه های سرخس درختی، پوست درخت نراد باشد.
۲) خاکزی (مانند Cymbidium، Paphiopedilium، Phaius): در خاک غنی از مواد آلی (۵۰%) یا خزه و یا پیت و پرلایت یا ترکیب از آن دو به خوبی رشد می کنند.
تکثیرارکیده ها:
ارکیده به دو روش رویشی و بذر قابل افزایش است. در افزایش بذری سبز کردن بذر مشکل است. بنابراین، بیشـتر سعی بر افزایش رویشی می باشد که به روش های مختلف مانند قلمه، تقسیم بوته و کشت بافت انجام می شود.
قلمه : بیشتر ارکیده های تک پابا قلمه انتهایی ازدیاد می شوند. قلمه های استفاده شده باید دارای ریشه هوایی باشند.
تقسیم بوته : ارکیده ها رشد را با تقسیم بوته افزایش می دهند. این عمل روی گیاهانی انجام می شود که ۶ سوخ نما یا بیشتر داشته باشند. محل برش ریزوم از بین سومین و چهارمین سوخ نما بوده و هر دو قسمت را به صورت گیاهانی مجزا در گلدان می کارند.
تنه جوش : تنه جوش ها گیاهک هایی هستند که از قسمت های بالایی یا میانی ساقه ها یا سوخ نماهای برخی گونه های حاصل می شود این تنه جوش ها در حالی که به گیاه متصل هستند ریشه می دهند که با تشکیل ۴ یا تعداد بیشتری ریشه می توان آن ها را جدا کرده و در گلدان دیگری کشت کرد. بسیاری از پاجوش ها در زمان جداسازی دارای گل هستند که اگر با دقت عمل شود آسیبی به گل ها نمی رسد.
برداشت گل:
از نکات مهم در برداشت گل این است که باید به گونه ای انجام شود که بیماری بین گونه ها منتقل نشود یعنی یا از تیغه های یک بار مصرف استفاده شود و یا اینکه پس از قطع گل های هر بوته چاقو گندزدایی گردد.
چیدن گل ها بیش از رسیدن آنها ، باعث پژمرده شدن آن ها می شود. در گل های خوشه ای اگر ۳ یا تعداد بیشتری گل در هر خوشه باز شده باشند گل های پایینی آن ها نیز رسیده است و زمان چیدن آن فرا رسیده است. بهترین راه، علامت گذاری کردن گل های باز شده است تا درزمان مناسب این گل ها چیده شوند و با گل های تازه باز شده اشتباه نشوند.
گردآوری شده توسط زن امروزی