فلسفه محرميت مادرزن بر داماد چيست؟

از ديدگاه احكام شرعی، افراد نسبت به يكديگر ممكن است در يكی از دو وضعيت قرار داشته باشند: الف) محرم ب ) نامحرم

محارم، كسانی هستند كه اولاً ازدواج با آنان حرام است و ثانيا، نگاه كردن به آنان (نگاه بدون شهوت) اشكالی ندارد و بر آنان نيز، پوشاندن خود در مقابل محارم لازم نيست؛ مانند: خاله، عمه، خواهر، مادر، مادر بزرگ، خواهر، برادرزاده، مادر زن و عروس.

البته نوع ديگری نيز از محرميت وجود دارد كه به واسطه عقد ازدواج حاصل مي‌گردد و احكام ويژه خود را دارد؛ بدين صورت كه هر چند ازدواج با اين گونه محارم حرام است (همچون خواهر زن) ولی نمی توان بدون پوشش شرعی، به آنها نگاه نمود.

درباره فلسفه محرميت به واسطه عقد گفتنی است كه در تمام آيين‌ها، برای مجاز شمرده شدن روابط همسری، يك نوع مراسم و عقدی وجود دارد و اين به جهت اهميت تشكيل خانواده و لزوم حمايت اجتماعی از تشكيل و به رسميت شناخته شدن آن است.

نتيجه خوانده شدن عقد، تنها حصول محرميت نيست؛ بلكه در همه نظام‌های حقوقی در پی عقد، احكام و مقررات زيادی به دنبال آن می آيد.

در حقيقت عقد، امضايی است كه طرفين براي اجرای قراردادی اساسی و حاوي بندهای متعدد، می دهند. و همان گونه كه يك امضای كوچك، قراردادهای بزرگ را رسمی و قابل اجرا می كند، عقد نيز يك چنين وضعيتی دارد.

از جمله توابع عقد – هر چند عقد موقت باشد – آن است كه «مادر زن» برای هميشه به داماد محرم می شود؛ يعنی، آن كه اولاً داماد هيچ گاه حق ازدواج با او را ندارد (با فرض آن كه شوهرش فوت كرده و يا طلاق گرفته باشد) و ثانيا لازم نيست حجاب در بين آنان رعايت گردد.

البته احكام زياد ديگری نيز به دنبال عقد مطرح می گردد كه فعلاً مجال پرداختن به آن نيست.

بنابراين اگر فرضا دختری هر چند كوچك را، براي كسی عقد موقت كنند – اگر چه يك ساعت باشد – مادر آن دختر برای هميشه به داماد محرم می شود؛ گرچه خود دختر پس از عقد نامحرم است.

از جمله فلسفه‌های اين محرميت، آن است كه كسی در ازدواج بين مادر و دختر جمع نكند. هم‌چنين اين كار موجب تحكيم بنيان خانواده می گردد؛ زيرا موجب جلوگيری از روابط غير اصولی بين داماد و مادر زن می گردد.

لازم به ذكر است كه اين تنها اشاره‌ای اندك به فلسفه چنين احكامی است و بسياری از حكمت‌های احكام، بر ما آشكار نيست.

منبع: راسخون