خواص روغن اسطوخودوس برای پوست و مو
گیاه اسطوخودوس، رایحه آرام بخشی دارد و از عصاره آن در عطرها و اسپری ها استفاده می شود.
کاربرد روغن اسطوخودس فقط تولید عطر و اسپری بدن نیست و از آن در تولید انواع ژل، دمنوش، لوسیون، صابون و … استفاده می شود.
این روغن معطر و پرخاصیت خواص شگفت انگیزی برای زیبایی دارد.
فواید روغن اسطوخودوس برای پوست
کمک به بهبود زخم
روغن اسطوخودوس، اسانسی سنتز کلاژن را افزایش میدهد و موجب بهبود بافت پوست میشود. بنابراین در درمان کبودی، بریدگیها و سوختگیهای جزئی مؤثر است. برای این منظور چند قطره از روغن اسطوخودوس را روی بخش کبود یا سوخته ماساژ دهید تا جریان خون آن قسمت افزایش یابد و بهبود پیدا کند. میتوانیم از روغن اسطوخودوس برای تسکین التهابهای پوستی، جوشهای ناشی از اصلاح صورت و آفتاب سوختگی نیز استفاده کنیم.
برای استفاده از روغن اسطوخودوس برای زخمهای کوچک، ۳ یا ۴ قطره از این روغن را با چند قطره روغن نارگیل یا تامانو (tamanu) ترکیب کنید. سپس ترکیب بهدستآمده را با مقداری پنبه روی زخم بمالید. روغن اسطوخودوس در کاهش اثر زخم روی پوست نیز مؤثر است و اگر زخمتان قبلا بهبود یافته است نیز میتوانید از آن استفاده کنید.
درمان جوش صورت
به گفتهٔ متخصصان پوست، روغن اسطوخودوس یکی از مفیدترین روغنهای موجود برای درمان آکنه است. آکنه مشکلی ناراحتکننده و ناخوشایند است که بیشتر جوانانی را تحتتأثیر قرار میدهد که تازه وارد سنین بلوغ و نوجوانی شدهاند. البته گاهی آکنه بزرگسالان را نیز درگیر میکند. دکتر گرهارد بوشبیر (Gerhard Buchbayer) از گروه داروسازی بالینی و تشخیصِ (Department of Clinical Pharmacy & Diagnostics) دانشگاه وین، خواص ضدباکتریایی و درمانی روغن اسطوخودوس را اثبات کرده است.
روغن اسطوخودوس خالص از تجمع باکتریهایی که موجب عفونت آکنهٔ میشوند، جلوگیری میکند و با ایجاد تغییرات هورمونی به تنظیم ترشح سبوم (چربی پوست) کمک میکند و پس از بهبود جوشها نیز نشانهها و جای جوش را کاهش میدهد. بهعلاوه مالیدن روغن اسطوخودوس روی پوست، موجب باز شدن منافذ پوست و کاهش التهاب میشود. افزودن مقدار اندکی روغن اسطوخودوس به کرمها یا پمادهای پوستی موجب افزایش چشمگیری در میزان تسکین و بهبود آکنه میشود. همچنین میتوانید روغن اسطوخودوس را با روغن نارگیل یا روغن حامل دیگری رقیق کنید و پس از شستوشوی صورت آن را روی پوست خود بمالید.
میتوان از روغن اسطوخودوس بهعنوان تونر صورت (پاککنندهٔ پوست صورت) نیز استفاده کرد. برای این کار ۲ قطره روغن اسطوخودوس را با ۱ قاشق چایخوری روغن فندق افسونگر (witch hazel) مخلوط کنید. سپس مقداری پنبه را به این مخلوط آغشته کنید و بهآرامی آن را روی صورت خود بمالید. اگر جوش سرسختی دارید که درمان نمیشود، استفاده از روغن آرگان میتواند به کاهش التهاب کمک کند. یک قطره روغن اسطوخودوس را با یک قطره روغن آرگان مخلوط کنید و آن را ۲ بار در روز، مستقیما روی جوش خود بگذارید.
کاهش چروکهای صورت
بخشی از خطوط ریز و چروکهای صورت بهدلیل وجود رادیکال های آزاد است. روغن اسطوخودوس سرشار از آنتیاکسیدانهایی است که در حفاظت از پوست در برابر رادیکالهای آزاد مؤثر هستند. برای استفاده از روغن اسطوخودوس برای کاهش چینوچروک، چند قطره از روغن آن را با مقداری روغن نارگیل ترکیب کنید. میتوانید یک یا دو بار در روز از این ترکیب بهعنوان مرطوبکننده پوست استفاده کنید.
روشن کردن پوست
روغن اسطوخودوس موجب روشن شدن پوست میشود، زیرا التهاب را کاهش میدهد. این روغن میتواند تغییر رنگهایی مانند لکههای تیره را کاهش دهد. روغن اسطوخودوس در کاهش لکههای پوستی و قرمزی پوست مؤثر است. اگر پوست شما دچار هایپرپیگمنتیشن یا هایپرپیگمنتاسیون (hyperpigmentation، تیرگی و رنگرفتگی پوست بهدلیل افزایش سن) شده است، روغن اسطوخودوس به کاهش آن نیز کمک میکند.
تسکین اگزما و خشکی پوست
اگزما میتواند در هرجایی از بدن ظاهر شود. در اگزما پوست بدن خشک و پوستهپوسته دچار خارش میشود. اگزما میتواند بهصورت خفیف و مزمن و در چند جای بدن ایجاد شود. اسطوخودوس بهدلیل برخورداری از خواص ضدقارچی و کاهش التهاب، به کنترل اگزما کمک میکند.
از روغن اسطوخودوس میتوان برای درمان پسوریازیس نیز استفاده کرد. روغن اسطوخودوس در پاکسازی پوست و کاهش قرمزی و التهاب آن مؤثر است.
بهمنظور استفاده از این روغن برای اگزما ۲ قطره از آن را با مقدار مساوی از روغن درخت چای و همچنین ۲ قاشق چایخوری روغن نارگیل مخلوط کنید. از این ترکیب میتوانید بهصورت روزانه استفاده کنید. برای درمان اگزما میتوان از ترکیب روغن اسطوخودوس و روغن بابونه نیز استفاده کرد.
خواص روغن اسطوخودوس برای مو
درمان ریزش مو
این روغن در مقابله با شپش سر، تخم شپش و سایر انگلها بسیار مؤثر است. بهعلاوه مشخص شده است که روغن اسطوخودوس در درمان ریزش مو نیز بسیار مفید است و بهویژه در درمان بیمارانی کاربرد دارد که دچار آلوپسی (alopecia) شدهاند. آلوپسی بیماری خودایمنیای است که در آن بدن به فولیکولهای مو حمله میکند. در مطالعهای در اسکاتلند گزارش شده است که رشد موهای بیش از ۴۰٪ بیماران مبتلابه آلوپسی که در آزمایش شرکت کردند، با مالیدن روغن اسطوخودوس به پوست سر بهطور منظم، افزایش یافته است. بنابراین گاهی استفاده از روغن اسطوخودوس بهعنوان اقدامی پیشگیرانه برای جلوگیری از طاسی با الگوی مردانه توصیه میشود.
رشد موها
اخیرا توجه به مزایای روغن اسطوخودوس برای مو افزایش پیدا کرده است. پژوهشی که در سال ۲۰۱۶ روی موشها انجام شده، حاکی از آن است که مصرف این روغن باعث افزایش رشد مو در آنها بوده و موهای تازهرَسته، ضخامت و سرعت رشد بیشتری داشتهاند. اثرگذاری این روغن زمانی که با پوست برخورد دارد بسیار بیشتر میشود. بعضی از مطالعات مدعیاند که مصرف این روغن برای مو باعث طاسی منطقهای و ریزش موی آندروژنیک میشود. برای تأیید یا رَد این احتمالات، به بررسی و پژوهشهای بیشتری نیاز است.
خواص ضدمیکروبی
روغن اسطوخودوس، خواص ضدمیکروبی هم دارد و از آن برای جلوگیری از رشد قارچها و میکروبها استفاده میشود. استفاده از روغن اسطوخودوس در ناحیهٔ پوست سر و مو مانع از رشد میکروب و قارچ میشود. این روغن میتواند، مشکلاتی مانند خارش پوست سر، عفونت و شوره را رفع کند.
از بین بردن شِپشهای سر
مطالعهای در سال ۲۰۱۱ نشان داد که یکی از کاربردهای اسطوخودوس برای مو این است که از شپش موی سر جلوگیری میکند یا حتی شپشها را از بین میبرد. بعضی از پژوهشها حاکی از آن است که مصرف این روغن برای پیشگیری و از بین بردن شپش مو در کنار روغن درخت چای مؤثرتر هم خواهد بود. البته کاربردهای روغن اسطوخودوس برای مو و روغنهای دیگر، نباید شما را از مصرف داروهایی که پزشک تجویز کرده، بازدارد.
موارد منع مصرف:
*زنان باردار و شیرده باید پیش از مصرف روغن اسطوخودوس (مانند بسیاری از روغنهای اسانسی دیگر) با پزشک خود مشورت کنند.
*روغن اسطوخودوس در افرادی که پوست بسیار حساسی دارند، واکنشهای آلرژیکی مانند تحریک و سوزش پوست را ایجاد میکند.
*مصرف بیش از حد روغن اسطوخودوس برای مو مفید نیست و باعث آزردگی پوستی میشود. به همین خاطر، همیشه روغن این گیاه را با روغنهای گیاهی دیگر ترکیب و رقیق کنید. اگر با وجود رقیق کردن و استفاده از روغنهای گیاهی دیگر همچنان ناراحت هستید و دچار قرمزی پوست، کهیر و درماتیت میشوید، سریعا مصرف اسطوخودوس را متوقف کنید چون احتمالا به آن حساسیت دارید.
*تزریق این روغن یا مالیدن آن به چشمها هم به هیچوجه توصیه نمیشود. در صورتی که روغن به چشمتان وارد شد، سریعا آن را با آب سرد، شستوشو بدهید.