هموروئید یا بواسیر چیست؟

بیماری هموروئید بیماری رایجی است که نیمی از افراد در هر برهه ای از زندگی شان به آن مبتلا می شوند هموروئید یا بواسیر همان رگ های خونی بزرگ شده در ناحیه پایانی روده (رکتال) ​می باشد

هموروئید بالشتک های عروقی طبیعی در کانال مقعد است که به کنترل دفع کمک می کنند. هموروئیدها وقتی ورم می کنند یا ملتهب می شوند غیرطبیعی می شوند. بیماری هموروئید یا بواسیر رگ متورم و ملتهب در رکتوم مقعد است که منجر به ناراحتی در این ناحیه می گردد.

بواسیر یا همان هموروئید معمولا از زور زدن در هنگام دفع مدفوع, چاقی و یا بارداری ایجاد می شود. احساس ناراحتی در ناحیه مقعد علامت شایع این بیماری است سایر علایم شامل خارش و خونریزی است. بهترین درمان هموروئید در موارد مزمن لیزر هموروئید است که در انتهای این صفحه کامل توضیح داده خواهد شد.

نیمی از مردم امریکا در دوره ای از زندگی خود به بیماری هموروئید مبتلا می شوند. شیوع در دو جنس مساوی ذکر شده است و پیک سنی بین ۴۵ تا ۶۵ سالگی است. البته شیوع هموروئید در ایران در بین زنان بیشتر است. همچنین شیوع این بیماری در بین افراد چاق بیشتر از افراد دیگر است.

علل هموروئید/ علل بواسیر:

علت دقیق هموروئید ناشناخته است ولی عواملی که در این زمینه نقش دارند شامل موارد زیر است.

• یبوست مزمن
• اسهال مزمن
• رژیم غذایی کم فیبر
• افزایش فشار داخل شکم
• چاقی
• نشستن به مدت طولانی
• نداشتن تحرک روزانه کافی و عدم ورزش روزانه
• توده ی داخل شکم
• سرفه ی مزمن
• ارث
• حاملگی

البته علایم خانم های باردار ممکن است بعد از زایمان بهبود یابد و یا در بعضی موارد به خاطر فشارهای زایمان تشدید شود.

انواع هموروئید یا بواسیر:

هموروئید یا بواسیر به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می شود.

هموروئید خارجی یا بواسیر خارجی

هموروئید خارجی دو نوع است:

۱. در یک نوع فقط عروق بزرگ و برجسته می شود
۲. در نوع دیگر خون لخته یا ترومبوزه می شود

بواسیر خارجی برآمدگی نرمی در اطراف دهانه ی مقعد است. گاهی اوقات ممکن است حالتی به نام همورئید ترومبوزه رخ دهد. در این وضعیت، یک لخته ی خونی ایجاد شده و آن برآمدگی سفت می شود. از آنجا که بافت های اطراف مقعد پوشیده از پایانه های عصبی است، بواسیر خارجی موجب درد و سوزش و خارش شدید مقعد می شود.

هموروئید داخلی در بالای خط دندانه ای است و با اپی تلیوم ستونی پوشانده شده و رسپتورهای درد ندارد. آن ها در سال ۱۹۸۵ به ۴ دسته بر اساس درجه پرولاپس یا بیرون زدگی تقسیم شدند.

• درجه اول: فقط خون ریزی دارد و بیرون زدگی ندارد
• درجه دوم: خون ریزی و بیرون زدگی دارد و بیرون زدگی خودبخود جا می رود
• درجه سوم: بیرون زدگی فقط با فشار دست جا می رود.
• درجه چهارم: بیرون زدگی حتی با فشار دست هم جا نمی رود.

هموروئید داخلی یا بواسیر داخلی

این هموروئیدها زیر خط دندانه ای مقعد هستند. در قسمت فوقانی تر با اندودرم و در قسمت پایین تر با پوست پوشیده شده اند. هر دو قسمت به درد و حرارت حساس هستند از آنجا که پایانه های عصبی حساس در مقابل درد زیادی در داخل کانال مقعد وجود ندارد، این نوع بواسیر خیلی دردناک نیست. اما ممکن است که حین عمل دفع، این بواسیرها خونریزی کنند. گاهاً ممکن است این نوع بواسیر تا اندازه ای ملتهب شود که به خارج دهانه ی مقعد کشیده شود. این وضعیت سقوط و پایین آمدن بواسیر نامیده می شود.

هموروئید ترومبوزه

هموروئیدهای ترومبوزه که بصورت برآمدگی کبود رنگ و دردناک در آندودرم دیده می شوند, 48 تا 72 ساعت اول درد شدید و ناراحت کننده ایجاد می کنند و بعد از آن درد کاهش می یابد. در صورتی که بیمار در مرحله ابتدایی مراجعه نماید بهترین روش درمان هموروئید ترومبوزه هموروئیدکتومی با لیزر می باشد. روش هموروئیدکتومی در واقع برداشتن لخته هموروئید ترومبوزه است تخلیه لخته و پیشنهاد می شود حتما با لیزر برداشته شود یا اگر بیمار تمایلی به جراحی نداشته باشد با تابش لیزر لخته خون تحلیل می رود و به مرور زمان بهبود می یابد.

عمل جراحی باز و سنتی هموروئید ترومبوزه دوره نقاهت طولانی تری دارد و بیمار درد زیادی را متحمل می شود. با توجه به تشخیص پزشک بهترین روش درمان هموروئید ترومبوزه یکی از دو روش لیزر درمانی آن و یا برداشتن لخته با لیزر است.

چهار دلیل برای لیزر هموروئید ترومبوزه

۱. درد خیلی شدید و غیرقابل تحمل
۲. زخم شدن هموروئید ترومبوزه
۳. پارگی هموروئید ترومبوز
۴. بیمار در ۴۸ ساعت اول بروز بیماری مراجعه کند

علایم هموروئید یا علائم بواسیر

خونریزی

اولین و شایعترین علامت هموروئید خون ریزی بدون درد است. این نوع خون ریزی از علایم هموروئید داخلی است. خون ممکن است به صورت رگه هایی در اجابت مزاج دیده شود یا بعد از اجابت مزاج به مقدار کم چکه کند. بیماری که با خونریزی مراجعه می کند خصوصا بیماری که ذکر می کند خون با مدفوع مخلوط است باید از نظر تمام علت های خونریزی مقعد بررسی شود.

توده

دومین علامت هموروئید بیرون زدن بالشتک های هموروئیدی از مقعد است.

درد

سومین علامت هموروئید درد مقعد است. درد در هموروئید درجه ۳و۴ داخلی ترومبوزه و نکروزه و هموروئید خارجی ترومبوزه دیده می شود.

علائم دیگر شامل ترشح مخاطی – احساس دفع ناکامل – بی اختیاری مدفوع – التهاب و تورم مقعد و خارش مقعد است.

تشخیص هموروئید یا بواسیر

هموروئیدها به طور تیپیک با معاینه فیزیکی تشخیص داده می شوند. با مشاهده ی مقعد و بافت اطراف می توان هموروئید خارجی و هموروئید داخلی پرولابه را تشخیص داد. معاینه ی رکتوم برای بررسی تومورها: پولیپ ها: پروستات بزرگ و آبسه ها لازم است. ممکن است انوسکوپی لازم شود. اگر درد وجود دارد احتمال وجود شقاق و یا یک هموروئید خارجی بیشتر است.

برای تشخیص قطعی هموروئید ممکن است یکی از روشهای زیر انجام شوند:
آنوسکپی ( دیدن مقعد با کمک یک لوله کوتاه به نام آنوسکپ، وسیلهای لنز دار و دارای یک منبع نورانی در سر آن است )، یا پروکتوسکپی (دیدن راست روده و قسمت پایینی روده بزرگ یا وسیلهای به نام پروکتوسکپ، که وسیلهای اپتیک و دارای یک منبع نورانی در سر آن است).

بیماری هایی که ممکن است با هموروئید اشتباه شوند، تشخیص افتراقی هموروئید

بعضی مشکلات انورکتال شامل شقاق؛ فیستول مقعد؛ آبسه مقعد؛ سرطان های کولورکتال؛ واریس رکتوم و خارش مقعد علایم مشابه داشته و ممکن است به اشتباه به هموروئید نسبت داده شود.خون ریزی مقعد ممکن است به علت کانسر کولورکتال؛ بیماری های التهابی روده و کولیت؛ بیماری های دیورتیکولار و انژیو دیسپلازی رخ دهد.
بیماری های دیگر که باعث ایجاد توده در مقعد می شود شامل:
تگ های پوستی، زگیل های مقعد، پرولاپس رکتوم، پولیپ و پاپیلای بزرگ شده ی مقعد.

بیماری های مقعد

در تصویر زیر موقعیت هموروئید و شقاق و فیستول و آبسه مقعد را همزمان می بینید.

بیماری التهابی روده و هموروئید

در افرادی که مبتلا به بیماریهای التهابی روده هستند, هرنوع عمل جراحی مقعد و دستکاری پوست اطراف آن ممنوع است زیرا زخم آنها باتاخیر ترمیم می شود و حتی ممکن است اصلا ترمیم نشود. اگر این افراد هموروئید بیرون زده و یا خونریزی داشته باشند و نیاز به عمل جراحی ضروری باشد می توان از روش رابر بند هموروئید استفاده کرد.

انواع هموروئید واصول کلی درمان هموروئید

اولین راه درمان کنترل یبوست بوسیله رژیم پر فیبر می باشد. باید حداقل ۳۰ گرم فیبر روزانه مصرف شود. شامل میوه ها؛ سبزیجات؛ حبوبات.در صورت نیاز با دستور پزشک ملین تجویز می شود. این روش در درمان انواع هموروئید بسیار مهم است.

افزایش مصرف مایعات.روزانه ۱۰-۸ لیوان آب؛ کاهش مصرف چای و مایعات کافئینه

ورزش ایروبیک و پیاده روی روزی نیم ساعت کمک کننده است

به محض احساس دفع باید اقدام به اجابت مزاج نمود

هر روز یک زمان خاص را مثلا بعد از غذا خوردن تنظیم کنید و روی توالت بنشینید. این به تحریک حرکت روده کمک می کند. حتی می توانید از برنامه های یادآوری و آلارم گوشی همراه خود استفاده کنید تا زمان های مشخصی را برای اجابت مزاج به شما یاد آوری کند.

هنگام خشک کردن این ناحیه نباید دستمال محکم و با فشار روی این ناحیه کشیده شود و می توان از سشوار مو استفاده کرد.

ضدالتهاب های غیر استروییدی به کاهش درد کمک می کند.

لگن آب گرم بمدت ۱۵ دقیقه بعد از هر اجابت مزاج حدودا روزی ۳-۲ بار توصیه می شود

darmansara.com