روش های پایین آوردن تب کودک
تب، بخشی از واکنش دفاعی بدن به باکتری ها و ویروس هاست. درجه حرارت طبیعی کودک سالم بین 36 تا 38 درجه سانتیگراد است. اگر درجه حرارت مقعدی کودک بالای 38 درجه سانتیگراد باشد تب دارد. در صورتی که کودک زیر 3 ماه باشد باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.
علل تب
تب پاسخ بدن به عوامل مختلفی است از جمله:
- عفونت های باکتریایی که با آنتی بیوتیک برطرف می شود.
- عفونت های ویروسی که با آنتی بیوتیک درمان نمی شود و باید منتظر ماند علائم برطرف شود. عفونت های ویروسی عامل اصلی تب در کودکان می باشند. تب در این حالت 4-3 روز طول می کشد.
- دندان در آوردن گاهی باعث تب ضعیفی می شود.
- سیستم ایمنی برای پاسخ به مشکلات فعال می شود و تب کمی ایجاد می کند.
- تب به دلیل حضور در محیط های خیلی گرم ایجاد می شود و باعث خستگی ناشی از گرما می شود. در این حالت بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
- در مواردی نادر تب به دلیل التهاب ایجاد می شود مثل التهاب مفاصل یا سرطان.
وجود علائم زیر همراه با تب نیز می تواند نشانه جدی بودن مشکل باشد:
- کاهش اشتها
- بی حالی
- رنگ پریدگی یا بر افروختگی واضح
- وجود دانه های کوچک قرمز-ارغوانی روی بدن که با فشار دادن سفید نمی شوند یا وجود لکه های ارغوانی بزرگ؛
اقدامات لازم برای پایین آوردن تب کودک :
- دمای بدن کودک را با استفاده از دماسنج دیجیتال اندازه گیری کنید. برای دقت بیشتر باید دماسنج را در مقعد قرار دهید اما زیر بغل نیز مناسب است.
- دمای پایین در کودکان بین 38.27- 37.2 درجه است. دمای 39.7- 38.3 درجه سانتیگراد نشانه بیماری است. دمای بالای 39.8 درجه سانتیگراد باید معالجه شود.
- کودک را حمام کنید یا با آب ولرم پاشویه کنید و یا در وان پر از آب ولرم قرار دهید. همچنین می تواند دستمال خنکی بر روی بدن و پیشانی کودک قرار دهید و تب او را پایین بیاورید. هرگز با استفاده از الکل نوزاد را پاشویه نکنید. یک پارچه تمیز و مرطوب را بر روی پیشانی کودک قرار دهید و هر 30 ثانیه یک بار آن را عوض کنید.
- تب باعث کاهش آب بدن می شود بنابراین به کودک نوشیدنی بدهید.
- استراحت و خوابیدن سبب کاهش تب می شود.
- از داروهای کاهش تب استفاده کنید. اگر قرص های کاهنده تب باعث کاهش تب نشد به پزشک مراجعه کنید.
- اگر فرزند شما علائم جدی تر مثل سردرگمی، رنگ آبی در اطراف دهان یا نوک انگشتان، حمله، سردردهای شدید، گرفتگی گردن، به سختی راه رفتن و به سختی نفس کشیدن را داشت حتما با اورژانس تماس بگیرید.
داروهای تب بر بی خطر برای کودک
با تأیید پزشک می توانید از استامینوفن و ایبوپروفن کودکان برای پایین آوردن تب استفاده کنید. (استفاده از ایبوپروفن در کودکان زیر 6 ماه توصیه نمی شود.) دوز صحیح دارو بستگی به وزن کودک دارد.
هیچگاه هیچ داروی تب بری را بیش از تعداد دفعات توصیه شده به کودک ندهید. تعداد دفعات معمول تجویز استامینوفن هر 4 ساعت و ایبوپروفن هر 6 ساعت است.هیچگاه به کودک خود آسپیرین ندهید. آسپیرین ممکن است کودک را مستعد سندرم Reye کند. این بیماری نادر است ولی می تواند کشنده باشد.
در موارد زیر جای نگرانی نیست:
تب، کمتر از ۵ روز طول بکشد.
رفتار کودک نسبتاً طبیعی باشد. یعنی کودک همچنان بازیگوش است و به طور طبیعی غذا میخورد. البته ممکن است کمی خستهتر از همیشه به نظر برسد.
دمای حداکثر ۳۹.۱ درجه سانتیگراد در کودکان بین ۳ ماه تا ۳ سال و دمای حداکثر ۳۹.۴ درجه سانتیگراد در کودکان بالای ۳ سال جای نگرانی ندارد.
در صورت وقوع تشنج ناشی از تب چکار باید کرد؟
بالا رفتن ناگهانی تب (مثلاً از 38.9 به 40.5 درجه سانتی گراد) ممکن است سبب تشنج شود.
در صورتی که کودک به چنین تشنجی دچار شد (تنفس کودک سنگین می شود، آب دهانش راه می افتد، سیاهی چشم هایش بالا می رود، و یا دست و پایش بشدت تکان می خورد)، بلافاصله او را به پشت یا به پهلو و دور از اجسام سخت و تیز بخوابانید. سر کودک را به آرامی به یک طرف برگردانید تا استفراغ یا بزاق براحتی از دهانش خارج شود. مطمئن شوید چیزی در دهانش نیست و تا زمانی هم که در حال تشنج است چیزی در دهانش نگذارید.
این نوع تشنج ها معمولاً بین ده ثانیه تا سه یا چهار دقیقه طول می کشند. وقتی تشنج تمام شد سعی کنید درجه حرارت بدن کودک را پایین بیاورید تا مانع بروز تشنج های بعدی شوید. اگر کودک هوشیار است می توانید به او استامینوفن کودکان یا -در صورتیکه بزرگتر از 6 ماه است- ایبوپروفن کودکان بدهید. لباس های کودک را در آورید و او را با آب ولرم پاشویه کنید.
اگر کودک هوشیار است و می تواند چیزی بخورد به او شیر سینه یا شیر خشک بدهید. حتی اگر تشنج خفیف باشد یا فقط چند ثانیه طول کشیده باشد با پزشک خود تماس بگیرید و در صورت لزوم کودک را نزد او ببرید. اگر در زمان تشنج رنگ کودک به آبی متمایل شد، بیشتر از چند دقیقه تکان های شدید داشت، بعد از تشنج در نفس کشیدن مشکل داشت، و یا یک ساعت بعد از تشنج هنوز هم بی حال و خواب آلوده بود به اورژانس مراجعه کنید.