چرا در گوش نوزاد اذان می گویند؟

سؤالی که ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد این است که: چرا در گوش بچه ای که تازه به دنيا آمده‌ اذان و اقامه می گويند؟ آيا واجب است يا مستحب؟

خواندن اذان و اقامه در گوش نوزاد از سنت های پيامبر گرامی اسلام (ص) است و بعد از او، ائمه معصوم (ع) هم به اين روش توجه زيادی داشتند و اين کار را به عنوان يکی از اولين اقدامات در بدو تولد کودک انجام می دادند و به مسلمانان ديگر نيز سفارش می کردند وقتی نوزاد به دنيا  آمد حتما در نخستين زمان ممکن در گوشش اذان و اقامه خوانده شود.

در جلد ۴۳ کتاب «بحارالانوار» از امام زين العابدين (ع) روايت است: «زمانی که پدرم به دنيا آمد پيامبر (ص) در گوشش اذان را تلاوت فرمود.» در جلد ۱۰۴ همين کتاب به نقل از آن حضرت نوشته شده: «زمانی که امام حسن(ع) متولد شد پيامبر (ص) در گوش او اذان و اقامه را قرائت فرمود.» علامه حر عاملی هم روايتی به نقل از مادر امام رضا (ع) نوشته اند با اين مضمون؛ «وقتی امام رضا (ع) به دنيا آمد، امام کاظم(ع) در گوش راست او اذان گفت و در گوش چپش اقامه».

پيامبر(ص) می فرمود: «در گوش راست نوزاد اذان بگوييد و در گوش چپش اقامه. زيرا اين کار، کودک را از شر شيطان حفظ می کند. سپس در گوش او آية الکرسی، سوره های فاتحة الکتاب، اخلاص، ناس، فلق و آيات آخر سوره حشر را بخوانيد». در اين خصوص روايت های مستند ديگری به نقل از ائمه (ع) ثبت شده است که همگی آن ها مشخص می کنند اين بزرگواران در زندگی خود، همين شيوه را اجرا و به ياران و دوستان خود نيز توصيه می کردند اين گونه عمل کنند و خواندن اذان و اقامه در گوش کودک تازه متولد شده را از ياد نبرند.

دليل اصلی اذان گفتن در گوش کودکی که به تازگی در يک خانواده مسلمان به دنيا آمده، اين است که نخستين صدايی که گوش او دريافت می کند، اذان و اقامه باشد که شامل توصيف عظمت و بزرگی خداوند متعال است. چون انسان با شهادت دادن به يگانگی خدا، رسالت پيامبر (ص) و امامت حضرت علی (ع) وارد دايره اسلام و مذهب تشيع می شود.

به همين دليل است که به محض تولد يک مسلمان، شعار اسلام در گوش او خوانده و به او تلقين می شود؛ همان طور که در زمان مرگ و خروج او از دنيا نيز يگانگی خدا و جمله توحيد که ذکر «لا اله الاا…» است به او تلقين خواهد شد.

نکته قابل توجه اين است که هر چند کودک تازه متولد شده جملات اذان و اقامه و مفهوم آن را درک نمی کند اما خواندن همين ذکرها بر روح و جسم او اثر می گذارد و روحيه مسلمانی او را تقويت خواهد کرد. به همين دليل لازم است پدران و مادران اين سنت مهم و زيبای اسلامی را که از پيامبر (ص) آموخته ايم مورد توجه داشته باشند.

درست است که کودک تازه متولد شده توان درک مفاهيم والای جمله ها و عبارت های اذان و اقامه را ندارد اما نبايد با اين بهانه از اجرای اين سنت مهم و پسنديده پيامبر (ص) و ائمه معصوم (ع) غافل شد. زيرا خواندن اذان و اقامه در گوش نوزاد آثار و برکات بسيار مهمی برای او به همراه دارد که غفلت از آن می تواند آسيب هايی را متوجه جسم نحيف و روح آسيب پذير او کند.

در همين خصوص در کتاب «بحارالانوار» روايتی نوشته شده مبنی بر اين که پيامبر (ص) فرموده اند: «کسی که نوزادی برايش به دنيا می آيد در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه بگويد، بدين ترتيب شيطان به او آسيب نمی رساند». بنابراين براساس روايت های اسلامی يکی از مهم ترين آثار خواندن اذان و اقامه در گوش نوزاد اين است که شيطان را از وجود او دور می کند.

تربيت کودک کار پيچيده ای است که زمينه آن بايد حتی قبل از تولد و نوزادی ايجاد شود. يعنی اين طور نيست که وقتی کودک به دنيا آمد و چند ساله شد، تازه آداب اسلامی به او ياد داده شود. يکي از مواردی که زمينه تربيت صحيح اسلامی را در وجود کودک شکل می دهد، خواندن اذان و اقامه در گوش اوست. در واقع خواندن اذان و اقامه در گوش نوزاد نه تنها پريشانی را از او دور می کند و آثار معنوی بسيار خوبی برای او به همراه دارد بلکه باعث می شود کودک با مفاهيم اعتقادی و مذهبی آشنا شود و به مرور زمان علاقه و انس بيشتری با اين مفاهيم برقرار کند.

منبع: شهر سؤال