چرا گوش دادن به برخی موسیقی ها حرام است؟

گوش دادن به موسیقی

با بررسی کوتاه در قرآن و روایات و سخن روانشناسان می توان موارد ذیل را از فلسفه های حرمت موسیقی دانست:

• انسان را به فساد و فحشا گرایش می دهد.
• او را از یاد خدا غافل می سازد.
• بر روان و اعصاب تأثیر سوئی دارد.

در زمینه غنا و موسیقی، توجه به چند نکته بایسته است:

اول اینکه هر نوع آواز و آهنگی حرام شمرده نمی شود؛ بلکه تنها آهنگ های مناسب با مجالس لهو و فساد، مشمول حرمت است و گوش دادن به آهنگ هایی که از این مشخصه عاری بوده و یا مشکوک به نظر می رسد، اشکال ندارد.

دوم اینکه طرب و لهو دو واژه کلیدی است که در باب غنا و موسیقی به کار می رود. طرب به حالت سبک وزنی و سبک عقلی گفته می شود که در اثر شنیدن آواز یا آهنگ، در روان و نفس آدمی پدید می آید و او را از حالت اعتدال خارج می کند. این امر تنها به حالت شادی اختصاص نمی یابد؛ بلکه ممکن است از آهنگ های غم و حزن نیز به دست آید.

لهو، سازگاری و هم نوایی آواز و آهنگ نواخته شده با مجالس فساد و خوش گذرانی است؛ بدین معنا که ممکن است نغمه ای طرب انگیز نباشد؛ ولی از نغمه هایی باشد که فقط در جلسات فاسقان و هواپرستان رایج باشد، به این آهنگ لهوی می گویند و اگر از هر دو مشخصه(طرب و لهو)برخوردار باشد، به آن مطرب لهوی می گویند.

تمامی مراجع تقلید لهوی بودن را جزء و قید موسیقی حرام می دانند ولی در قید طرب انگیزی اختلاف نظر دارند.

سوم اینکه آلات موسیقی دو قسم است: آلات مختص حرام، آلات مشترک

آلات مختص به آلاتی گفته می شود که نوعا در لهو و لعب به کار می رود و منفعت حلالی در بر ندارد.

آلات مشترک به آلاتی از موسیقی گفته می شود که هم برای منافع مشروع و حلال به کار می رود و هم برای منافع نامشروع و حرام.

استفاده از آلات مختص، به هیچ وجه جایز نیست؛ ولی آلات مشترک بستگی به کیفیت نواختن آن دارد.

بیشتر مراجع تقلید، استفاده از آلات مشترک را به طور مطلق حرام نکرده اند؛ بلکه بر اساس کیفیت نواختن آن، فتوا داده اند.

منبع: رساله ذدانشجویی، پرسش ها و پاسخ ها، دفتر شانزدهم، سید مجتبی حسینی