معنای توسل چیست؟ چرا ما با وجود خداوند، امامان را واسطه قرار می دهیم؟

معنای توسل

توسل در لغت به معنای مدد جستن از وسیله ای برای نیل به مقصود است. مقصود از توسل در اصطلاح کلامی مسلمانان، تمسک جستن به اولیای الهی در درگاه خداوند، به منظور برآمدن نیازهاست.

خداوند اموری را به عنوان اسباب و وسایل در جهت تقرب و نزدیکی به درگاه خویش قرار داده و ما را به توسل به آن امورفرمان داده است. (يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسيلَةَ وَ جاهِدُوا في‏ سَبيلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ)(مائده/35)

با توجه به عدم تقیید کلمه وسیله، اطلاق آن شامل هر چیزی می شود که صلاحیت نزدیک کردن انسان به پیشگاه خدا را دارد. همان طور که نماز، روزه، احسان به یتیم، دستگیری از مستمندان، خدمت به خلق خدا و …اسباب تقرب به خداوند هستند، استمداد از پیامبران و اولیای الهی نیز وسیله تقرب به خداوند است. از این رو هنگام دعا، خداوند را به حق بندگان صالح و آبرومندش قسم می دهیم و یا از اولیای الهی می خواهیم که برای ما در درگاه الهی دعا کنند. همچنین در روایت نبوی- مستند نزد شیعه و اهل سنت- آمده است: هر دعایی محجوب است تا اینکه بر محمد و آل محمد درود فرستاده شود.

بنابراین صلوات و درود بر پیامبر و اهل بیت و توجه به آنان، یکی از مهم ترین وسایل تقرب به خدا و بهره گیری از فیوضات الهی است. علت اعطای این نقش به بزرگان دین و اولیای الهی، جایگاه معنوی آنان است. همه موجودات عالم هستی، آیات و نشان های حضرت حق اند. هر موجودی به اندازه وسعت وجودی اش ، نشانگر اسما و صفات حضرت حق است. انسان کامل آینه تمام نمای خداوند است. توسل به انسان کامل در حقیقت توجه به جلال و جمال خدا و توسل به چشمه فیض اوست.

از طرف دیگر خداوند خواسته است اولیای خود را در کانون توجه و اقبال مردم قرار دهد. توجه به آنان و برقراری ارتباط عاطفی و معنوی با ایشان، تأکید بر حقانیت و اسوه بودن آنان است و موجب می شود مردم با مراجعه به آنان و الگوگیری از ایشان، به سعادت و هدایت دست یابند.

منبع: برگرفته از کتاب پرسش ها و پاسخ های برگزیده، حمید رضا شاکرین