ویکتور هوگو و توصیف پیامبر ( ص )
« سال نهم هجرت» تصویری شاعرانه است از زندگی پیامبر(ص) به روایت ویکتور هوگو.
برای من که نام ویکتور هوگو را همواره همراه «بینوایان» شنیده بودم جالب بود که بدانم این شاعر و رمان نویس فرانسوی شعری بلند دارد با موضوع واپسین روزهای حیات پیامبر اکرم(ص)
ویکتور هوگو بزرگترین شاعر قرن نوزدهم و به نوعی بزرگترین شاعر تاریخ فرانسه است. او درام نویس، داستان نویس و بنیانگذار سبک رمانتیسم نیز هست. از رمان های معروف او می توان به «بینوایان» و «نوتردام دوپاری» اشاره کرد.
کتاب «سال نهم هجرت» را که ورق می زنیم پر است از اشارات فراوان به زندگی پیامبر(ص) که کتاب نشان می دهد ویکتور هوگو چقدر دقیق و موشکافانه وقایع دوران زندگی حضرت محمد(ص) را مطالعه کرده و جا به جا و بجا از دانسته های خود در راستای پربار کردن شعر خود استفاده کرده است. دقت در شرح وقایع و ذکر نام اصحاب از ویژگی های اصلی این شعر است که می تواند در نوع خود جالب توجه باشد.
در جایی از کتاب می خوانیم:
« …. غذایش اندک بود و گاه از گرسنگی سنگ بر شکم می بست
گوسفندانش را خود می دوشید
چون مردمان فرودست بر زمین می نشست
و لباس هایش را وصله می زد… »
که نشان دهند این امر است که این شخصیت بزرگ فرانسوی تا چه حد با سیره و روش زندگی آخرین فرستاد خدا آشنایی داشته است. هم چنین در اواخر این شعر بلند، آنجا که شاعر رحلت پیامبر(ص) را به تصویر می کشد، می خوانیم:
«…. شب هنگام
فرشت مرگ، بر درگاه خانه آمد و اجاز ورود خواست
پیامبر رخصت داد
پیک خدا که داخل شد
حاضران دیدند که برقی شگفت
در نگاه پیامبر درخشیدن گرفت
همانند نوری که روز میلاد در چشم هایش داشت…»
ویکتور هوگو دقیق و موشکافانه وقایع دوران زندگی حضرت محمد(ص) را مطالعه کرده و در راستای پربار کردن شعر خود استفاده کرده است.مطالب «سال نهم هجرت»، از این دید که به قلم یک غیرمسلمان نوشته شده است، آن هم نویسنده و شاعر طراز اولی همچون ویکتور هوگو، خالی از لطف نیست
ویکتور هوگو با فرهنگ و تاریخ ایرانی آشنایی فراوانی داشته است و به خصوص حافظ و سعدی را به خوبی می شناخته است و شعر «شاه ایران» که مربوط به دوران صفوی است می تواند گواهی بر این مدعا باشد. مطالب «سال نهم هجرت»، از این دید که به قلم یک غیرمسلمان نوشته شده است، آن هم نویسنده و شاعر طراز اولی همچون ویکتور هوگو، خالی از لطف نیست. این کتاب را ویدا رامین ترجمه کرده است و جواد محقق کار ویرایش آن را بر عهده داشته است. در این کتاب سعی بر آن بوده است که ضمن حفظ اصل معنی در شعر، ترجمه ای شاعرانه و موزون و نه صرفاً تحت اللفظی ارائه شود و همین مطلب کتاب را خواندنی تر کرده است. به عنوان مثال در بخشی از شعر، آنجا که از زبان پیامبر، حوادث نخستین دعوت نقل می شود می خوانیم:
« … به آن ها اجازه داده می شد که مرا بکوبند
در حالی که خورشید در دست راست و ماه در دست چپم بود
سخت بر من تاختند اما در نهایت باختند
و من گامی پس ننهادم
اینک منم
در آستان آرامگاهی ژرف
پیش رویم خداست و پشت سرم جهانی که از آن شماست… »
«سال نهم هجرت» را انتشارات «باغ آبی» با طرح جلدی جالب و با صفحه آرایی زیبا منتشر کرده است.
منبع: شهرستان ادب / امیر مرادی
